BIM oczami projektanta oświetlenia

Odsetek firm branży budowlanej korzystających z technologii BIM stale rośnie. Architekci i projektanci wnętrz na co dzień używają takich programów, jak: ArchiCad, Revit czy AutoCAD Architecture. Z kilku przyczyn ich stosowanie nie jest jednak jeszcze powszechne wśród projektantów oświetlenia.

Najważniejszym powodem wciąż rzadkiego wykorzystania BIM przez projektantów oświetlenia jest fakt, że ich praca stanowi często ostatnią fazę przygotowania projektu. W związku z tym architekci stosunkowo rzadko wyrażają potrzebę ich włączenia w swoje działania na etapie początkowych prac koncepcyjnych. Potencjał wynikający z wymiany informacji w oparciu o technologię BIM nie ma więc tutaj pola do pełnej realizacji. Przygotowanie koncepcji oświetlenia nie miało dotychczas nic wspólnego z Building Information Modelling. Sytuacja ta jednak ulega zmianie.

W profesjonalnym projektowaniu oświetlenia najpopularniejszymi programami są DIALux oraz Relux. Jako że są to równorzędne aplikacje, wyposażone w bardzo podobne narzędzia i różniące się przede wszystkim rozwiązaniami interfejsowymi, mogą być używane zamiennie. Praca w nich nad konkretnym obiektem rozpoczyna się od wczytania do aplikacji autocadowskiego pliku z jego rzutem i rozrysowania poszczególnych pomieszczeń. Następnie, zgodnie z wytycznymi klienta, sugestiami co do preferowanych produktów i obowiązującymi normami przystępuje się do tworzenia koncepcji oświetlenia. Proces ten polega na wstawieniu i odpowiednim rozmieszczeniu plików fotometrycznych opraw oświetleniowych w elektronicznie odwzorowanych przestrzeniach.

Na podstawie utworzonej symulacji dokonuje się wszystkich niezbędnych obliczeń oraz weryfikuje się zgodność projektu z normatywnymi wymaganiami. Następnie, plan systemu oświetlenia jest eksportowany do pliku formatu AutoCAD i przesyłany do zatwierdzenia. Od 2017 roku autorzy programu DIALux wprowadzili kompatybilność z BIM-owskimi plikami IFC i udostępnili wersję DIALux evo 7.

Producenci oświetlenia obierają również własną taktykę, w której wyznaczeni projektanci otrzymują dostęp do najpopularniejszych na danym rynku aplikacji i działają z zainteresowanymi klientami w oparciu o software wspierający BIM.

Jednym z przykładów jest moduł branżowy systemu ArCADia, oparty na technologii BIM (Building Information Modeling), który rozszerza możliwości modułu ArCADia-INSTALACJE ELEKTRYCZNE. Moduł ten przeznaczony jest dla projektantów instalacji elektrycznych związanych z oświetleniem i pozwala na komunikację z programem DIAlux.

Bez wątpienia technologia BIM staje się kluczowym narzędziem w tworzeniu obiektów architektonicznych, dlatego można spodziewać się stopniowej rezygnacji projektantów oświetlenia z używanych dotychczas programów obliczeniowych.

Na tym etapie większe znaczenie, niż zbiorowe przeszkolenie projektantów z zakresu obsługi oprogramowania w technologii Building Information Modelling, wydaje się mieć dostarczenie architektom najwyższej jakości BIM-owskich modeli oferowanych produktów. Dlatego producenci zlecają opracowania plików z parametrami produktów. Producenci oświetlenia zlecają opracowanie plików rzetelnie odzwierciedlających wszelkie parametry opraw oświetleniowych ze swojego portfolio laboratoriom i udostępniają je wszystkim zainteresowanym na stronach www.

BIM bez wątpienia stanowi rewolucję w zakresie niezakłóconej komunikacji pomiędzy kolejnymi osobami zaangażowanymi w proces projektowania. Fakt, że wszyscy oni używają tego samego modelu, minimalizując ryzyko nieporozumień, jest nie do przecenienia.

Jeżeli chodzi o kwestie planowania oświetlenia - najbardziej uzasadnionym i prawdopodobnym scenariuszem rozwoju sytuacji w najbliższej przyszłości wydaje się być nieustająca rozbudowa baz obiektów BIM dostawców opraw przy jednoczesnym wykorzystaniu poszerzonych możliwości używanego przez nich dotychczas oprogramowania. Dzięki temu, projektowanie oświetlenia będzie mogło stać się komplementarną częścią procesu planowania obiektu w standardzie Building Information Modelling.