Narzędzia dla architektów. Przegląd programów do projektowania, kosztorysowania i wizualizacji
Obecnie architekci i projektanci mają do dyspozycji narzędzia w postaci specjalistycznych programów. Większość z nich polega głównie na wstawianiu do projektu gotowych elementów, których parametry określane są przez użytkownika. Skracają one znacznie czas pracy, obsługiwane są niemal intuicyjnie, eliminują błędy projekowe, scalają wszystkie strony zaangażowane w projekt architektoniczny.
Najpopularniejsze programy do projektowania
ABIS Plan - program CAD wykorzystywany w budownictwie, polecany do projektowania architektoniczno-konstrukcyjnego. Daje możliwość tworzenia dokumentacji wraz z modelowaniem 3D. Na pakiet składa się kilka modułów oferowanych w trzech wersjach. Wszystkie są ze sobą powiązane i tworzą całość umożliwiającą kompleksową obsługę procesu projektowego - od pierwszych szkiców przez dokumentację, wizualizacje, aż do przedmiaru.
Norma EXPERT to następca jednego z najpopularniejszych programów do kosztorysowania - Norma PRO. Łączy w sobie zalety poprzednika z ostatnimi rozwiązaniami technologii ICT. Jest kompatybilny z większością dostępnych baz cenowych (ma moduł umożliwiający import przedmiarów/ obmiarów z plików PDF). Podstawowa wersja narzędzia przeznaczona jest dla osób pracujących indywidualnie, natomiast wersja sieciowa, współpracująca z Microsoft SQL Server, zaspokoi potrzeby dużych zespołów kosztorysantów oraz klientów korporacyjnych.
Norma PRO - pozwala na tworzenie obliczeń metodą szczegółową, uproszczoną i mieszaną. Ma zaawansowane funkcje, tj. sporządzanie kosztorysów wariantowych, złożonych i porównawczych oraz generowanie pozycji scalonych, a także umożliwianie wczytywania przedmiarów/obmiarów z plików PDF. Zawiera pełną bazę katalogów, m.in. typu KNR, KNNR, KNR-W, TZKNBK (PKZ), KNP, i współpracuje z dostępnymi bazami cenowymi.
Norma STANDARD - przeznaczony do kosztorysowania metodą szczegółową, uproszczoną oraz mieszaną. Może być wykorzystywana do opracowywania przedmiarów/obmiarów, kosztorysów inwestorskich, ofertowych i powykonawczych. Opcjonalnie jest wyposażona w moduł importujący przedmiary/obmiary z plików PDF. Program ma pełną bazę katalogów, m.in. typu KNR, KNNR, KNR-W, TZKNBK (PKZ) i KNP, a także rozbudowany system wydruków, możliwość współpracy z dostępnymi bazami cenowymi (także on-line z bazą Intercenbud), przejrzysty interfejs z funkcją podpowiedzi i menu kontekstowym oraz opcję odczytu kosztorysów zapisanych przez inne aplikacje.
Miara PRO - do sporządzania przedmiarów na podstawie rysunków CAD. Po wczytaniu dokumentu w formacie DWG, DXF lub RYS (CAD Rysunek) oferuje on pracę na warstwach. Oprócz tego pozwala nanieść jednocześnie kilka obiektów przedmiarowych, których tłem będą dowolnie wybrane warstwy projektu. Obmiary zdejmowane są także po wczytaniu rysunków lub zdjęć w najpopularniejszych formatach graficznych: JPG, BMP, GIF, PNG i TIFF. Cechą wyróżniającą program jest wykonywanie obmiarów ze zniekształconych perspektywą fotografii.
Autodesk Revit - do modelowania informacji o budynku (BIM), z uwzględnieniem funkcji projektowania architektonicznego, MEP, inżynierii budowlanej i konstrukcji. W programie każdy arkusz, widok 2D i 3D oraz zestawienie są prezentacjami informacji z tego samego wirtualnego modelu. Podczas pracy nad nim aplikacja zbiera dane o obiekcie – każda nowa informacja i zmiana w modelu jest automatycznie wprowadzana oraz koordynowana we wszystkich istniejących rzutach, przekrojach, zestawieniach czy widokach 3D.
Autodesk FormIt 360 - narzędzie do modelowania koncepcyjnego, z możliwością szkicowania, analizy i przeglądania wczesnego etapu projektu. Możliwość pracy w czasie rzeczywistym, analiz: energetycznej dla całego budynku, intensywności promieniowania słonecznego i zacieniania, współdzielenia procesów roboczych w BIM oraz wstępnej wyceny kosztów poboru energii. Pozwala na prostszy wydruk modeli w 3D, wymianę plików między platformami oprogramowania, a także łatwiejsze współdzielenie pracy oraz kompatybilność z tabletami.
CAD Decor Pro - do projektowania, wyceny i profesjonalnej wizualizacji każdego typu wnętrz. Łączy wszystkie funkcje programów CAD Decor i CAD Kuchnie z możliwościami Modułu Renderingu Profesjonalnego. Dzięki temu pozwala na szybkie tworzenie kompletnych projektów wraz z profesjonalną dokumentacją techniczną, wyceną szafek kuchennych, AGD, płytek ceramicznych, farb i fug oraz z fotorealistyczną wizualizacją, wykorzystującą zaawansowane algorytmy oświetlenia globalnego.
CAD Kuchnie 6.X - dla projektantów kuchni, producentów mebli kuchennych i salonów meblowych. Zapewnia wygodne, precyzyjne wstawianie szafek, blatów, listew i AGD. Pozwala na szybkie tworzenie oraz prezentację szczegółowych projektów wraz z wyceną, dokumentacją techniczną i wysokiej jakości wizualizacją. Razem z programem użytkownik otrzymuje obszerne bazy mebli, urządzeń, elementów wyposażenia wnętrz i tekstur renomowanych marek.
CAD Decor 2.X - do kompleksowego projektowania wnętrz mieszkalnych i komercyjnych. Oferuje funkcje aranżacji i edycji układów płytek ceramicznych, paneli podłogowych oraz innych
okładzin, a także opcje zmian parametrów fug czy samodzielnego kompletowania bazy danych płytek. Można również tworzyć własny zbiór modeli 3D oraz korzystać z licznych bibliotek
wyposażenia wnętrz dołączonych do programu.
CAD Share-it - mobilny system umożliwiający zarządzanie projektami 3D w chmurze, a dzięki temu - ich łatwe udostępnianie. Pozwala błyskawicznie eksportować wizualizacje projektów w 3D z programów CAD Decor PRO, CAD Decor i CAD Kuchnie z modułem Export 3D na smartfony oraz tablety z zainstalowaną aplikacją mobilną CAD Share-it lub do kodu źródłowego dowolnej strony internetowej.
Nemetschek Vectorworks 2016 - najnowsza wersja oprogramowania do projektowania CAD (format wymiany DWG) i OpenBIM (formaty: IFC, gbXML, BCF). Pozwala na nieprzerwaną aktywność w obrębie jednego programu w 2D i 3D – od pierwszych szkiców, przez BIM, projekt techniczny, aż do wizualizacji. W skład pakietu wchodzą moduły: Wzornictwo (moduł
bazowy), Architektura i Wnętrza, Ogród i Krajobraz, Spotlight, Studio (kompilacja wszystkich modułów), Renderworks (niesamodzielny moduł renderowania).
ArCADia BIM - autorski, obiektowy pakiet oprogramowania ArCADiasoft, przeznaczony do tworzenia dokumentacji technicznej. Stanowi kompleksową bazę informacji o budynku. Może działać samodzielnie lub jako nakładka na programy ArCADia-INTELLICAD bądź AutoCAD.
Konstruktor - wspomaga projektowanie konstrukcji żelbetowych, stalowych, drewnianych i murowych. Umożliwia wykonywanie obliczeń cieplno-wilgotnościowych i geotechnicznych oraz wymiarowanie, według aktualnych przepisów normowych wszelkiego typu konstrukcji. Jego budowa pozwala użytkownikowi na racjonalny wybór spośród 34 modułów obliczeniowych i graficznych, również zgodnie z eurokodami PN-EN, oraz eksportu rysunków do formatu DXF.
LUMION - do wizualizacji, pozwala błyskawicznie zamienić projekty 3D w filmy, obrazy i panoramy 360°. Umożliwia dodawanie otoczenia, materiałów, oświetlenia, obiektów, roślin, a także różnego rodzaju efektów specjalnych. Płynna współpraca z programami BIM dzięki wtyczkom do ArchiCAD-a i Revita oraz z praktycznie każdym pakietem CAD do projektowania i modelowania (m.in. SketchUp, 3ds Max, AutoCAD, Maya, Rhino, Cinema 4D, Allplan, Vectorworks, MicroStation, EliteCAD) sprzyja dokonywaniu częstych zmian w projekcie i modelu. Ponadto, LUMION zawiera biblioteki ze zbiorem 3000 modeli (w tym 1000 obiektów animowanej zieleni, 150 pojazdami, 80 wysokiej jakości skanowanymi i animowanymi postaciami).
3D SketchUp - pozwala na modelowanie obiektów, jak również na tworzenie większych, trójwymiarowych projektów. Sprawdza się w takich dziedzinach, jak: architektura, urbanistyka, architektura krajobrazu, inżynieria oraz technika, projektowanie wnętrz i scenografii, druk 3D, trójwymiarowa animacja.
ARCHICAD - do wykonywania opracowań z zakresu architektury i budownictwa – od projektowania wnętrz i modelowania urbanistycznego, aż do koordynowania oraz organizacji pracy zespołów architektów. Jego działanie opiera się na koncepcji zintegrowania informacji o projekcie w wirtualnym modelu BIM. Wymiana danych jest możliwa praktycznie ze wszystkimi programami inżynierskimi, również w standardzie IFC.
ARCHICAD STAR(T) Edition - specjalna wersja programu ARCHICAD dla niewielkich pracowniach projektowych. Narzędzie przeznaczone jest do wykonywania nawet dużych zadań, nie pozwala jednak na jednoczesny dostęp do pliku z kilku stanowisk komputerowych (ang. teamwork). Wymiana danych jest możliwa praktycznie ze wszystkimi programami inżynierskimi, również w standardzie IFC.
Najpopularniejsze bazy dodatków, które wspomogają przygotowywanie wizualizacji
Podczas projektowania dużo czasu zabiera tworzenie tekstur, czy poszukiwanie odpowiedniego modelu 3d do wstawienia na gotowy render. Pliki w większości można pobrać z internetu. Gotowe i darmowe bloki 2d i 3d to znaczne ułatwienie dla przygotowujących rendery i wizualizacje. Skąd można je pobierać legalnie i bezpłatnie?
Oprogramowanie wspomagające wizualizacje - bloki 2d i 3d
Architekci w poszukiwaniu gotowych tekstur i bloków marnują sporo czasu. Co więcej, może okazać się, że znaleziony idealny blok jest dostępny, ale płatny. Przypominamy bazę internetowych bibliotek rysunków i modeli 2d i 3d. Taka gotowa lista powinna w znacznym stopniu ułatwić i przyspieszyć pracę nad projektami.
Jeżeli potrzebne są gotowe rysunki 2d wysokiej rozdzielczości, warto skorzystać z bazy, jaką oferuje serwis Nonscandinavia. Innymi serwisami, które mają szeroką bazę rysunków z postaciami, samochodami, obiektami czy zielenią są Cut Out Life oraz Cut Out People. Poza nimi warto także wykorzystać zasoby serwisów:
- Skal Gubbar - biblioteka rysunków ludzi o wysokiej rozdzielczości, dostępna bezpłatnie.
- Mr. Cutout - darmowa baza rysunków 2d z ludźmi, roślinami i trawami, pojazdami, itp.
- CadTutor - tu za darmo można pobrać rysunki 2d drzew, ludzi, a także liczne rodzaje nieba, które można podłożyć na wizualizacji.
- Designfreebies - zawiera wysokiej rozdzielczości pliki z niebem, chmurami, czy zachodami słońca.
- Immediate Entourage - to bardzo łatwa i intuicyjna strona zawierająca szeroką kolekcję rysunków 2d z ludźmi.
- Hdri-Skies.com - zbiór bezpłatnych map HDRI w rozdzielczości 4K, które znacznie poprawią jakość wizualizacji.
Podczas przygotowywania modeli do renderowania ważne są również bazy gotowych tekstur i modeli 3d. W tym przypadku sytuacja jest bardziej skomplikowana. Ze względu na różne silniki renderujące i wymagania programowe, konkretna baza nie musi pasować do obsługiwanego programu. Dlatego powstają oddzielne bazy dla programu SketchUp (Onecommunityglobal – strona z bazą modeli roślin przystosowana do używania w programie Sketch Up) czy RhinoCeros. Najbardziej popularne są modele i tekstury dostępne dla silnika V-Ray, które możesz znaleźć na takich serwisach jak: Flyingarchitecture (tu znajdziesz tekstury zawierające mapy bump i displacement). Dodatkowo warte uwagi są również takie serwisy z bazami jak:
- Coalesse - modele 3d mebli. Strona jest przeznaczona tylko do użytku niekomercyjnego.
- CG Textures - największa na świecie baza darmowych mateiałów.
- TonysTextures - baza około 4000 gotowych tekstur do pobrania za darmo. Duża ilość modeli i materiałów dostępna jesta również płatnie.