Czyszczenie wentylacji. Jakie są metody czyszczenia wentylacji, na jakie trudności trzeba się przygotować?
Czyszczenie wentylacji odbywa się przy użyciu specjalistycznego, coraz bardziej zautomatyzowanego sprzętu. Ale wiele zależy tu od wykonawcy i jego dokładności. Systematycznego czyszczenia i dezynfekcji systemu wentylacji nie można ignorować, choć często się tak niestety dzieje. Od tego zależy przecież jakość powietrza w pomieszczeniach i efektywność energetyczna budynku. Jak fachowo czyścić kanały wentylacyjne?
Czyszczenie kanałów wentylacyjnych (także klimatyzacyjnych) jest bardzo pracochłonne i wymaga dokładności. Samo przygotowanie odpowiedniego sprzętu, często też rozstawienie rusztowań może trwać kilka godzin. Czyszczenie wentylacji może odbywać się w budynku, kiedy wyłączony jest z użytkowania. Prace tego typu przeprowadza się zatem tylko w weekendy, jeśli chodzi o budynki biurowe, albo tylko w nocy, jeśli w grę wchodzą centra handlowe. Przykładowo, czyszczenie wentylacji jednej z większych galerii handlowej w Warszawie trwa około dwóch miesięcy.
- Patrz też: Wentylacja i klimatyzacja w placówkach służby zdrowia. Przeglądy instalacji, wymagania prawne
Czyszczenie wentylacji - ważny sprzęt
Nie ma możliwości dokładnego wyczyszczenia kanałów wentylacyjnych bez odpowiedniego sprzętu. Firmy specjalizujące się w czyszczeniu kanałów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych powinny być wyposażone w odpowiednie urządzenia czyszczące ze szczotkami dobieranymi do przekrojów (wielkości i kształtów) kanałów, odkurzacz przemysłowy, także urządzenia czyszczące podciśnieniowo, wyposażone w jednostki filtrujące powietrze. Ważnym wyposażeniem jest także zdalnie sterowany robot w kamerą cyfrową, która umożliwia przeprowadzenia inspekcji kanałów wentylacyjnych: ocenę stanu technicznego, stopnia zanieczyszczenia. Z kamery korzysta się także w trakcie samego czyszczenia, aby na bieżąco obserwować przebieg prac i jej efekty.
- Klimatyzacja do mieszkania. Jak dobrać klimatyzator?
- Jaką klimatyzację do mieszkania wybierają Polacy?
- wpływa na efektywność działania systemu,
- zmniejsza zużycie energii,
- ogranicza ryzyko awarii,
- zapewnia odpowiednią jakość powietrza.
Czyszczenie wentylacji - jak wygląda procedura
Najpopularniejszą metodą czyszczenia wentylacji jest czyszczenie mechaniczne szczotkami obrotowymi. Polega na wprowadzeniu do kanału nawiewnego pneumatycznej głowicy ze szczotkami czyszczącymi lub robota z układem jezdnym wyposażonego w szczotki (dodatkowo też np. w kamerę). Szczotki obrotowe usuwają zanieczyszczenia z powierzchni kanałów wentylacyjnych, które zasysane są przez odkurzacz. Robot sterowany jest elektrycznie lub zdalnie, smartfonem, jednak w tym drugim przypadku warto do robota przymocować linkę - przydaje się do wyciągnięcia urządzenia w razie utraty łączności.
W obiektach wielkokubaturowych o rozbudowanej sieci kanałów wentylacyjnych czyszczenie przebiega odcinkami. Każdy z odcinków (np. ok. 10-metrowy) zamyka się specjalnymi balonami, które wypełniają kanał (wkłada się je przez rewizje i pompuje sprężarką), aby zanieczyszczenia nie przedostawały się poza wytyczony fragment. Ponieważ szczotki mają ograniczony zasięg, w przypadku kanałów o dużych średnicach urządzenie czyszczące trzeba przez przeprowadzić przez kanał nawet kilka razy.
Na koniec przeprowadza się dezynfekcję, polegającą na spryskaniu kanału wentylacyjnego specjalistycznym środkiem. Należy pamiętać, że preparaty biobójcze muszą mieć atest higieniczny PZH.
Po wyczyszczeniu kanałów wentylacyjnych przechodzi się do czyszczenia jeszcze innych elementów systemu, m.in.: nawiewników, przepustnic, klap pożarowych, centrali wentylacyjnych, urządzeń typu rooftop - elementy te czyści się już ręcznie. Ważnym etapem jest też wymiana filtrów.
Po przeprowadzeniu wszystkich tych prac sporządzany jest protokół, do którego często dołączany jest materiał zdjęciowy czy filmowy. Niektóre firmy specjalizujące się w czyszczeniu wentylacji i klimatyzacji wykonują również badanie jakości powietrza.
Właściwy projekt instalacji wentylacyjnej, fachowy montaż to niejedyne warunki prawidłowego funkcjonowania wentylacji. Równie ważne jest odpowiednie użytkowanie, na które składa się przestrzeganie m.in. okresowych przeglądów i czyszczenia. To obowiązek każdego właściciela czy zarządcy budynku, zapisany w Prawie budowlanym. O konieczności wymiany filtrów sygnalizują presostaty - 2 razy do roku lub nawet częściej ze względu na zanieczyszczenie powietrza i smog).
Czyszczenie wentylacji suchym lodem
Tę motodę czyszczenia wentylacji praktykuje się w lokalach gastronomicznych (kuchniach), w których do przewodów wentylacji wyciągowej dostaje się tłuszcz. W skład zestawu do czyszczenia wentylacji suchym lodem wchodzi zdalnie sterowany pojazd z dyszami, z której jedna generuje suchy lód kruszący tłuszcz, a druga go zdmuchuje. Taki pojazd wyposażony jest również w kamerę i monitor.
Systemy wentylacji, a zwłaszcza klimatyzacji (tutaj dochodzi środowisko wilgotne) to idealne miejsce rozwoju pleśni, grzybów, groźnych bakterii, choćby znanej Legionelli. Lekceważenie systematycznych prac konserwacyjnych, czyszczenia instalacji, wymiany filtrów prowadzi do rozsiewania drobnoustrojów w pomieszczeniach, co poważnie szkodzi zdrowiu przebywających w nich osób.
Czyszczenie wentylacji - najczęstsze problemy wykonawców
1. Kanały wentylacyjne nie są przygotowane do inspekcji i czyszczenia - brak rewizji (mimo wymogu Warunków Technicznych). Przed przystąpieniem do czyszczenia wentylacji należy wykonać otwory rewizyjne i zamontować rewizje, co wiąże się z dodatkowym nakładem pracy.
2. Niezabezpieczenie kanałów wentylacji w trakcie prac wykończeniowych w budynku - najwięcej problemów sprawia pierwsze czyszczenie wentylacji po oddaniu budynku do użytku. W kanałach często zalegają fragmenty materiałów, gips budowlany. Grawitacyjnie zasysany jest pył z budowy.
3. Brak dostępu do kanałów wentylacyjnych, które zabudowane są ścianami (kanały w szachtach instalacyjnych) lub prowadzone nad stropem podwieszanym z płyt g-k.
