Wentylacja pożarowa w halach magazynowych i przemysłowych
Wentylacja pożarowa to ważny element systemu bezpieczeństwa pożarowego. Hale magazynowe i przemyslowe należą do grupy wysokiego ryzyka, a więc inwestorom, projektantom, wykonawcom zależy na tym, by zminimalizować zagrożenie i straty związane z zagrożeniem pożarowym. O zastosowaniu wentylacji pożarowej w dużym stopniu decyduje też rachunek ekonomiczny.
Na etapie tworzenia koncepcji hali, częściej niż np. w obiektach użyteczności publicznej, konieczna jest optymalizacja nakładów inwestycyjnych. Dlatego dąży się do zaprojektowania wentylacji oddymiającej w sposób gwarantujący spełnienie zaledwie przepisu, a niekoniecznie osiągnięcie optymalnych rezultatów.
Wentylacja pożarowa hal - problemy projektowe
Trudności przy projektowaniu wentylacji pożarowej hal wynikają przede wszystkim z niejednolitych założeń projektowych oraz łączenia standardów, które nie są ze sobą kompatybilne. Wiele obiektów ma niesprecyzowane przeznaczenie, co komplikuje przyjęcie odpowiednich założeń dotyczących np. prognozowanej mocy pożaru lub wysokości składowania materiałów. Innych problemów nastręczają obiekty modernizowane lub rozbudowywane, w których trudno zapewnić wymaganą liczbę oraz powierzchnię efektywną otworów napływu powietrza kompensacyjnego do oddymiania. Z tego względu proces projektowy wenylacji pożarowej staje się bardziej złożony, a literalne spełnienie wymagań nie gwarantuje realizacji założeń projektowych.
Dla właściwej ochrony obiektów magazynowych i przemysłowych przed skutkami pożarów ogromne znaczenie ma uwzględnienie interakcji pomiędzy poszczególnymi systemami bezpieczeństwa pożarowego oraz ich optymalny dobór. Z tego powodu powinny one umożliwiać kontrolę rozwoju pożaru oraz utrzymanie parametrów termicznych i stopnia zadymienia na akceptowalnym poziomie co najmniej do momentu dotarcia ekip ratowniczo-gaśniczych. W przypadku tego typu obiektów jest to szczególnie istotne, ponieważ od zaprószenia ognia do znacznego rozwoju pożaru upływa zaledwie kilkadziesiąt sekund.
Poza ochroną zdrowia i życia użytkowników oraz poprawą warunków pracy ekip ratowniczo-gaśniczych wiele uwagi należy poświęcić zagadnieniom ochrony składowanego towaru oraz konstrukcji budynku.
Wentylacja pożarowa hal - czy wystarczy, że spełnia wymagania warunków technicznych
Na etapie tworzenia koncepcji hali, częściej niż np. w obiektach użyteczności publicznej, konieczna jest optymalizacja nakładów inwestycyjnych. Dlatego dąży się do zaprojektowania wentylacji oddymiającej w sposób gwarantujący spełnienie zaledwie przepisu, a niekoniecznie osiągnięcie optymalnych rezultatów. Na podstawie Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r., w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, z nowelizacją z dnia 14 listopada 2017 r. możliwe jest zaprojektowanie jednokondygnacyjnego budynku PM o obciążeniu ogniowym <500 MJ/m²w klasie „E” odporności ogniowej. Taką samą klasę można zastosować dla budynku PM o obciążeniu ogniowym powyżej 500 MJ/m², wykorzystując m.in. samoczynne urządzenia oddymiające w strefach pożarowych o powierzchni przekraczającej 1000 m².
Zapis o ich dopuszczaniu jest bardzo ogólny, jednak daje taką możliwość – zasadną tylko w sytuacji, kiedy obiekt zostanie wyposażony we właściwie zaprojektowaną oraz wykonaną instalację wentylacji oddymiającej, o potwierdzonej skuteczności. Niestety, dość powszechnym podejściem jest „optymalizacja systemu”, polegająca na ograniczeniu liczby i powierzchni efektywnej klap dymowych oraz otworów kompensacyjnych.
Praktyka ta i brak wytycznych do projektowania skutkują dużymi rozbieżnościami w jakości samych instalacji wentylacji oddymiającej. Warto zauważyć, że nawet zastosowanie zaawansowanych narzędzi komputerowych, takich jak symulacje CFD, zwykle ogranicza się do analizy warunków ewakuacji lub działań ekip ratowniczo-gaśniczych. Obliczenia strukturalne lub sprzężone analizy pożarowe, choć ważne, są rzadko przeprowadzane. Wydaje się, że aby ten stan rzeczy uległ zmianie, należy ujednolicić założenia projektowe oraz kryteria oceny skuteczności poszczególnych instalacji wentylacji pożarowej, a także upowszechnić odpowiednie analizy cieplno-przepływowe, przynajmniej dla obiektów nietypowych i wymagających.
Jak widać, dobór właściwego systemu wentylacji przemysłowej zależy od wielu czynników, a projektanci i wykonawcy mogą napotkać liczne trudności i ograniczenia. Warto więc w jak największym stopniu ułatwić sobie pracę. Jak to zrobić? Podstawowe kwestie przy projektowaniu i realizacji systemów wentylacji pożarowej to: wybór odpowiedniej koncepcji oraz weryfikacja ich skuteczności. Często konieczne jest zastosowanie rozwiązania inżynierskiego, wypracowanego na bazie uznanej wiedzy technicznej oraz doświadczenia.
